Blog over Schuld – Floor Slagter

Het is jouw schuld!

Schuld en schaamte zijn twee gevoelens die dicht bij elkaar liggen.
Bij schaamte heb je het gevoel dat je fout bènt.
Bij schuld heb je het gevoel dat je een fout hebt gemaakt.
In dit artikel gaat het over schuld, in het vorige artikel over schaamte.

Schuldgevoel

Je schuldig voelen werkt verlammend, het kan (een deel van) je leven overheersen en kan zelfs depressief makend zijn.

Steeds terugkerende schuldgevoelens hebben vaak te maken met het beeld dat we van ons zelf hebben. Als we onszelf diep van binnen niet oké vinden, zijn we snel geneigd de oorzaak van allerlei dingen die mis gaan bij onszelf te leggen, m.a.w. onszelf de schuld te geven.

In dit artikel gaat het niet over schuldbesef, een helpend gevoel om je gedrag te veranderen als je bijvoorbeeld de verjaardag van een vriendin vergeet en je de verjaardag vervolgens in je agenda zet om het volgend jaar niet weer te vergeten.

Waardoor ontstaat het?

Schuldgevoelens kunnen meerdere oorzaken hebben, de belangrijkste zijn:

1. Als kind heb je (onbewust) verantwoordelijkheden op je genomen die niet van jou waren.
  Een voorbeeld van een cliënte: “Ik voelde mij schuldig omdat mijn ouders gingen scheiden, het was mijn schuld, ik was niet lief genoeg, dacht ik.” Een andere cliënte “Ik voelde mij schuldig omdat ik gezond was, terwijl mijn broertje ernstig ziek was.”
  Kinderen denken onlogisch en nemen dan verantwoordelijkheden op zich, die niet van hen zijn.
  En ook als volwassene kun je verantwoordelijkheden op je nemen die niet van jou zijn.
2. Je kreeg de schuld van een ander, terwijl het niet jouw schuld is:
  “Jij maakt mij boos” of “Jij maakt mij verdrietig”. Mensen kunnen je een schuldgevoel aanpraten als je bepaald gedrag vertoont of niet vertoont. Dit kan ook in de volgende uitingen naar voren komen: “Zeur niet zo”, “Wie A zegt, moet ook B zeggen” of “Had je niet beter je best kunnen doen?” Dit raakt een gevoel van falen, niet goed genoeg zijn, niet voldoen. Iemand kan zo op je inpraten dat je je schuldig gaat voelen.
3. Je doet iets wat je graag anders zou willen doen.
  Dit geeft een gevoel van onmacht. Bijvoorbeeld je werk-privé-balans: je hebt een baan waar veel tijd in gaat, je wilt tijd hebben voor je gezin, je partner en je vriendinnen. Hoe manage je dit? Je schiet overal tekort, denk je.

Schuldgevoel en seksualiteit

Je schuldig voelen na misbruik: ik had had STOP of NEE moeten zeggen.
Je schuldig voelen als je geen zin hebt, of minder zin hebt dan je partner.
Je schuldig voelen als je niet dezelfde verlangens hebt als je partner.
Je schuldig voelen omdat je niet aan het ‘ideaalplaatje’ voldoet.
Je schuldig voelen als je JA hebt gezegd, maar halverwege toch wilt stoppen.
Je schuldig voelen omdat je je niet durft te openen of niet helemaal durft over te geven.

En nu dan?

Stap 1: Erken de realiteit

Had ik maar…

Het geeft al aan, het staat in de verleden tijd. Je kunt er NIETS meer aan doen!!!
Dat is de pijnlijke realiteit. Zolang je die niet erkent, blijf je met een schuldgevoel lopen.

Stap 2: Voel het gevoel wat er onder ligt

Net als bij schaamte is schuldgevoel een mechanisme om van ‘onverwerkte pijn’ (oud zeer) weg te gaan. Onder het schuldgevoel zit altijd een pijn verstopt. Deze pijn is niet altijd meteen duidelijk. Je voelt je liever schuldig dan dat je de onderliggende pijn ervaart.

Stap 3: Leg de verantwoordelijkheid waar die hoort

Onderzoek voor jezelf wie er nu echt verantwoordelijk is in de situatie, heel vaak blijkt dat deze niet bij jou ligt.

Ligt de verantwoordelijkheid echt bij jou: vergeef jezelf dan. En ga na of er punten zijn die je bij jezelf kunt veranderen: de lat lager leggen, het ideaalplaatje van jezelf bijstellen of de verwachtingen die ander van jou heeft ter discussie stellen.

Meer weten?

Of ook onder begeleiding je schuldgevoel onderzoeken?
Neem dan contact met mij op.